Κυριακή 4 Μαΐου 2014

Περί ετυμολογίας.....

Ξεφυλλίζοντας προ ημερών το Ετυμολογικό Λεξικό του Γ. Μπαμπινιώτη, η προσοχή μου έπεσε στην προέλευση των λέξεων κοιτάζω και κοίτη. Τη μεταφέρω εδώ, γιατί μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα....Και οι δύο λέξεις ανάγονται ετυμολογικά στο αρχαιοελληνικό ρήμα κεῖμαι, που σημαίνει "είμαι τοποθετημένος κάπου". Η συνήθεια των στρατιωτικών τμημάτων να αναπαύονται στις όχθες των ποταμών, να κείτονται δηλαδή εκεί, οδήγησε τη λέξη κοίτη, από την αρχική  σημασία "χώρος όπου ξαπλώνει κάποιος", στη νεοελληνική σημασία "όχθη του ποταμού". Επιπλέον, από το γεγονός ότι οι στρατιώτες επαγρυπνούσαν και βρίσκονταν σε επιφυλακή, παρατηρώντας τριγύρω και έχοντας τεταμένη την προσοχή τους ενόσω παρέμεναν ξαπλωμένοι, οδήγησε στη σημασία κοιτάζω =βλέπω, παρατηρώ. Στην ίδια ετυμολογική οικογένεια ανήκουν και οι λέξεις κειμήλιο (με τη σημασία "αντικείμενο φυλασσόμενο κάπου λόγω αξίας"), κοιτώνας (=υπνοδωμάτιο), κοιμάμαι, κώμα, κείτομαι (συνήθης λέξη στο κρητικό ιδίωμα, η οποία σημαίνει είμαι ξαπλωμένος, κοιμάμαι). 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου